Gelaagd buffervat met verswaterstation

Buffervat bij warmtepomp: ja of nee?

Keesjan·
WarmtepompZonneboilerVerwarmen huis
··5 min lezen
Home
Energie
Opwekken
Warmtepomp

Toen ik trots m’n Wolf warmtepomp installatie mét 600 liter gelaagd buffervat met verswater-warmtewisselaar (Friwa) in een Facebook groep over warmtepompen zette, was er een installateur (Jan van Dijk) die melde dat een buffervat bij een warmtepomp helemaal niet nodig is en zelfs het rendement van het systeem verminderde. Hij verwees ook naar Tweakers waar een aantal ‘luidruchtige’ ‘anti-buffervat’ installateurs vaak melden dat het niet nodig is of zelfs onzin mits je voldoende buffercapaciteit hebt in je vloerverwarming en geen na-regeling per kamer. Een overzicht van argumenten tegen een buffervat op Tweakers.  In dit artikel onderzoek ik de voor en tegenargumenten verder.

Flink grote buffervaten 1000 liter zonder hun isolatie-jasje in de fabriek.

Ik krijg een gelaagd buffervat met slimme pv regeling. Heft dat de nadelen voldoende op?

Atag vermeld in haar pdf over de zin en onzin van buffervaten dat dit de richtlijnen in ISSO 72 zijn dat er bijna altijd een buffervat nodig is tenzij:

Als er voldoende vrij doorstromend cv-systeeminhoud is, dan kan men overwegen geen buffervat toe te passen. Echter, een buffervat heeft een positieve invloed op de levensduur van de
warmtepomp.

ATAG

Het verhaal tegen buffervaten zou het volgende zijn

“Als er voldoende buffer in het afgiftesysteem zelf zit is een buffervat niet nodig. Dan is het alleen maar lekker verkopen voor het merk en minder storingen dus minder gedoe. Ook kost een buffervat stroom, geld en ruimte.”

Vaak stelt een fabrikant een – parallel – buffervat verplicht bij een full-electric warmtepomp ivm garantie. Waarom dan?

Hieronder de voor- en nadelen die ik tot nu toe vond.

Nadelen buffervat

  • Omdat je de flow tussen warmtepomp en buffer en tussen buffer en warmteafgifte huis r nooit precies gelijk krijgt, zul je altijd een verschil van aanvoertemperatuur krijgen tussen de uitgang van je WP en de uitgang van je buffervat. Hierdoor zal de aanvoertemperatuur vanuit de WP hoger zijn dan nodig voor je afgifte. Dit kost je dit rendement (COP) en dus geld. Als je ze wel gelijk krijgt, doet het buffervat precies niets. Maar flow is toch iets anders als temperatuur?
  • Buffervat kost geld meer in aanschaf en installatie
  • Buffervat neemt ruimte in (1 m²)
  • Een groot buffervat kan flink zwaar worden, dus de ondergrond moet het aankunnen. een 600 liter buffervat weegt zonder water al 100 Kg. Gevuld is dat dus 700 Kg.
  • Buffervat heeft stilstandsverlies, hoe goed ook geïsoleerd.  Ook al vraagt het huis geen warmte, dan koelt het buffervat in bijvoorbeeld 3 dagen af. Je moet dus steeds energie toevoegen – ook al staat je verwarming uit – om deze op temperatuur te houden.
  • Buffervat kan alleen op lucht-water of water-water warmtepompen, niet op airco lucht-lucht warmtepompen.
  • Een buffervat heeft naast stilstandsverlies van 1 tot 3 kW per dag ook nog een extra pomp dus elektra nodig. Deze verbruikt meestal iets van 65 watt. Dit wordt vaak niet meegenomen in de COP.
  • Een buffervat maakt de installatie ingewikkelder. En omdat het ingewikkeld is, is er meer kans op falen.
  • Een klein buffervat van 200 liter kan maar een paar minuten de flow aan warm water uit de warmtepomp aan. Daarna zit deze ‘vol’. Dus het helpt, maar paar minuten tegen pendelen.
  • Als je koelt met je warmtepomp, klopt de gelaagdheid niet meer. Koude bovenin terwijl juist warmer water van nature opstijgt en bovenin zit.

Een onderzoek naar de negatieve effecten op efficiëntie en de extra dingen die mis kunnen gaan bij het inregelen van een installatie met buffervat vind je in dit onderzoek dat in dat bewuste Tweakers verhaal staat. Mijn kritiek op dit onderzoek; dit is alleen bij +7 graden buitentemperatuur uitgevoerd.

Buffervat met isolatie die afneembaar is
3 d tekening van buffervat met afneembare isolatie. Dit kan handig zijn tijdens de plaatsing. de isolatie is al gauw 2 x 10 cm dik.

Voordelen buffervat

Aan de kant van de voorstanders worden onderstaande argumenten genoemd.

  • Buffervat verhoogt het rendement;
    • slaat warmte op en kan zo als een aantal uur tot een etmaal als accu werken; overdag als de buitentemperatuur hoger is laat je de warmtepomp harder draaien met hogere COP. En in de nacht wordt eerst het extra opgeslagen vermogen uit het buffervat aangesproken alvorens de warmtepomp in de koudere nacht met lagere COP de temperatuur binnen hoeft te verhogen.Eventueel overschot aan warmte, geproduceerd door de warmtepomp periode aan het einde van de ‘aan’ periode, wordt opgeslagen in het buffervat en gaat dus niet verloren. Om de levensduur van een warmtepomp te verlengen staat de warmtepomp vaak minimaal x minuten aan. Dit komt nooit geheel overheen met de benodigde warmte. Zonder buffervat gaat dat laatste deel verloren.
    • Buffervat kan ook met smart grid extra warmte opslaan als er gratis zonnestroom van dak komt voor de avond als er geen pv stroom meer is, of met dynamisch contact als de stroomprijs laag of negatief is.
  • Buffervat verhoogt comfort omdat er geen warmte onttrokken wordt aan bv de vloer als het systeem ontdooit – de defrost –  moet worden. De warmte voor de defrost komt dan uit het buffervat.  Bij een defrost zonder buffervat draait de warmtepomp tijdelijk andersom en in plaats van dat er warmte naar de woning gaat, wordt er warmte uit de woning naar de warmtepomp gestuurd. Je vloer of radiator koelt dan af. Of de defrost gebeurt met een elektrisch element, maar dan is de COP slechts 1.
    • Daarnaast minder stromingsgeluiden
  • Buffervat verlengt de levensduur warmtepomp: gaat pendelen warmtepomp tegen en dus verlengd het de levensduur van een warmtepomp.
  • Het geluid van de buitenunit is minder. Doordat er minder gependeld wordt, neemt het geluid van de fan af. Juist bij het wisselen tussen aan/uit of harder/zachter is het geluid storend.
  • Minder storingen door stabieler systeem. Als je niet altijd je verwarming altijd open hebt staan met zoneregelaars, niet altijd alle ruimtes verwarmt, zou een afgifte systeem geheel dicht kunnen staan. Als de warmtepomp dan net begonnen is met draaien kan deze de warmte niet kwijt.
  • Buffervat verhoogt optimalisatie systeem. Je kunt andere warmtebronnen aansluiten op een buffervat zoals een houtbrander of zonnecollector.
  • Met een gelaagd buffervat en een verswater-warmtewisselaar (Friwa) maak je ook gelijk tapwater voor douche of keuken zonder dat je wekelijks anti-legionella verhitting hoeft te doen. Daarnaast zorgt ‘stratificatie’ ervoor dat de verschillende waterlagen niet onderling mengen wat het rendement verhoogd.
doorsnede gelaagd buffervat

Samenvattend

Er zijn voor- en nadelen aan een buffervat voor gebruik met een warmtepomp. Raar dat ervaren Tweakers geen buffervat wensen terwijl de ISSO-richtlijn dit wel voorschrijft mits je een na-regeling hebt. Je mist dan de genoemde voordelen als warmteopslag, levensduur en comfort in warmte en stilte. Dus wat mis ik?

Graag jullie mening. (helemaal onderaan)