label glaswol isolatie

Isolatie waarden uitgelegd: R, U en Lambda

Last updated:

Als je je woning gaat isoleren wil je weten waarmee je isoleert en hoe goed die isolatie is. In dit artikel leg ik uit welke termen er gebruikt worden om de mate van isolatie aan te geven. Verschillende termen worden door elkaar gebruikt en zo kun je isolatie moeilijk met elkaar vergelijken. Duik je mee in de wondere wereld van de isolatiewaarde termen?

Met een infrarood camera zie je waar warmte weglekt.

Er worden vaak 3 waarden gebruik om de mate van isolatie uit te leggen:

  • Lambda waarde
  • R-waarde
  • U-waarde

Op het bovenstaande etiket zie je bijvoorbeeld een Rd van 3,4. Een dikte van 120 mm en een λ-waarde of lambda-waarde van 0,035. De ene waarde moet juist lager zijn en de andere juist hoger om de isolatie te verbeteren. Ik leg het uit.

Lambda Waarde; hoe lager, hoe beter

De lambda-waarde geeft de thermische geleidbaarheid van een isolatiemateriaal weer. Dat gebeurt in Watt per meter Kelvin (W/mK).

Hoe lager de λ-waarde, hoe slechter het materiaal de warmte geleidt en hoe beter het materiaal warmte isoleert.

Zware materialen isoleren slechter dan poreuze materialen. En droge materialen isoleren beter dan natte materialen. Zo isoleert grenenhout beter dan Meranti. En isoleert een droge gevel beter dan een natte.

De λ-waarde of lambda-waarde van een isolatiemateriaal geeft aan hoeveel warmte er per vierkante meter door een 1 meter dikke isolatie stroomt, wanneer er een temperatuurverschil van 1 °C is tussen de binnen- en de buitenzijde van het isolatiemateriaal. Deze waarde wordt uitgedrukt in Watt per meter Kelvin (W/m.K). 

Deze λ-waarde zegt dus iets over het type materiaal, niet over de dikte of de totale opbouw. Je kunt met een materiaal met een hoge Lambda waarde dus alleen een goede isolatiewaarde behalen als je de laag dikker maakt!

Voorbeeld Lambda waarden

zolderisolatie glaswol tussen de spanten

Baksteen heeft een veel slechtere isolatie dan glaswol. De λ-waarde is hoger:

  • Glaswol heeft een λ-waarde van 0,032 tot 0,038 W/m.K
  • Baksteen heeft een λ-waarde van 0,80 (droog) tot 1,3 (nat) W/m.K

Bekijk de Rc waarde van 250+ materialen

Een lijst van materialen met haar Lambda, Rc en U waarden bij 10 en 100 mm dikte

R-waarde; hoe hoger hoe beter

De R-waarde geeft het isolerend vermogen van een materiaallaag aan. De R-waarde wordt ook wel de waarde van de warmteweerstand genoemd.

De R-waarde wordt bepaald aan de hand van de dikte en het isolerend vermogen (lamdba λ-waarde) van het isolatiemateriaal en wordt uitgedrukt in m²K/W.

  • Hoe lager de Lambda waarde, hoe hoger de R-waarde
  • Hoe dikker het materiaal, hoe hoger de R-waarde

Dus: hoe groter de R, hoe beter het materiaal isoleert.

De formule is R = d / λ waarbij:
R = warmteweerstand in m2 K / W
d = dikte van het materiaal in m
λ = warmtegeleidingscoëfficiënt in W / m K; 

R, Rd en Rc…

Vaak wordt de R waarde van een isolatiemateriaal aangegeven als Rd waarde. De Resistent (weerstand) van de dikte van het gekozen isolatiemateriaal.

Naast de R en de Rd waarde wordt ook de Rc waarde gebruikt. Dit is een maat voor de totale isolerende waarde van een wand, een dak, een glaswand of een vloer. Rc staat voor Resistent (weerstand) Construction (constructie).

Voorbeeld Rd waarden

Glaswol heeft een λ-waarde van 0,032 W/m.K

  • De Rd waarde van glaswol 10 cm dik is 3,13 m²K/W.
  • De Rd waarde van glaswol 3 cm dik is 0,94 m²K/W.

Voorbeeld Rc waarden

  • Slecht geïsoleerd dak met alleen dakpannen, dakbeschot heeft Rc 1,2 m2K/W
  • Goed geïsoleerd dak met dakpannen, dakbeschot, dikke isolatie, dampfolie en gipsplaat Dak: Rc 6 m2K/W

Bekijk de Rc waarde van 250+ materialen

Een lijst van materialen met haar Lambda, Rc en U waarden bij 10 en 100 mm dikte

Bouwbesluit en Rc waarden

Wat betreft de Rc-waarde moeten nieuwbouw-constructies aan de volgende eisen voldoen volgens het bouwbesluit 2012.

  • Dak: > Rc 6 m2K/W
  • Vloer: > Rc 3,5 m2K/W
  • Gevel: > Rc 4,5 m2K/W

Zie ook de standaard isolatiewaarden en mogelijkheden van woningen naar bouwperiode.

U-waarde; hoe lager hoe beter

De U-waarde [W/(m²K)] of k-waarde is een ‘warmtedoorgangscoëfficiënt’. De U-waarde zegt dus iets over het warmteverlies van de constructie. Deze waarde wordt bepaald door de verschillende materiaallagen waaruit het constructiedeel bestaat, meer bepaald door het type en de dikte van het materiaal.

Hoe lager de U-waarde van de gebruikte materialen, hoe beter een bouwdeel isoleert. In Nederland wordt beglazing uitgedrukt in de U-waarde en andere wanden in Rc.

Ug, Uf en Uw?

De U waarden wordt vaak weer onderverdeeld in de waarde voor alleen het glas, glas + kozijn of glas + kozijn + afstandhouders in de glasspouw.

  • Ug-waarde: de Ug-waarde vertelt meer over de isolatiegraad van het glas.
  • Uf-waarde: de Uf-waarde zegt hoe goed het frame (raamkader in hout, aluminium of pvc) geïsoleerd is.
  • Uw-waarde: zegt hoe goed het volledige raam isoleert (op basis van de Ug en Uf-waarde en de afstandhouders in de spouw van het dubbel/triple glas.)

Voorbeeld U waarden glas

  • Enkel glas heeft een U-waarde van 5,7 W/(m²K)
  • Dubbel glas heeft een U-waarde van 2,6 W/(m²K)
  • Triple glas (drie-dubbel) heeft een U-waarde van 0,6 W/(m²K)
  • Oude spouwmuur uit 1994 heeft een U-waarde van 0,4 W/(m²K)

Verschil Rc- en U-waarde?

Eigenlijk is de U-waarde de ‘inverse’ van de R–waarde (U=1/R). De U-waarde geeft met andere woorden aan hoeveel warmte er per vierkante meter door de glasconstructie gaat bij 1 °C temperatuurverschil tussen binnen- en buitenomgeving. Terwijl de Rc Waarde aangeeft wat de isolatiewaarde is.

RC WaardeU waarde
IsolatiewaardeWarmteverlies
in W/(m²K)in m2K/W
Gebruikt voor Isolatie van de totale constructie (dak, muur, gevel, vloer)Warmteverlies van kozijnen en het glas
Hoe hoger het getal, hoe beter.Hoe lager het getal, hoe beter.

Bekijk de Rc waarde van 250+ materialen

Een lijst van materialen met haar Lambda, Rc en U waarden bij 10 en 100 mm dikte

Heb je wat aan dit artikel?

Schrijf je dan in voor de Papagreen nieuwsbrief en blijf op de hoogte van meer interessante content, nieuws en tools!

child looking at map